Replica Muselaer, 17e-eeuws tokkelinstrument

Tokkelinstrumenten zoals het klavecimbel waren enorm populair in de 17e eeuw. Op veel schilderijen uit de Gouden Eeuw staat een klavecimbel of muselaer afgebeeld. De oorsprong van dit barokinstrument ligt in Italië; aan het eind van de 16e eeuw werden daar de eerste exemplaren gebouwd. Nadien is dit instrument terecht gekomen in Europa waarbij voor de verdere ontwikkeling vooral Vlaanderen een grote rol gespeeld heeft.

De beroemdste klavecimbelbouwers kwamen voort uit de familie Rückers. Het origineel van deze muselaer is door Andreas Rückers gebouwd en staat momenteel in de kelders van het Haags Gemeentemuseum.

Boudewijn Verhoef, ambachtelijk klavecimbelbouwer, bouwde voor het Hamelhuis deze replica uit de 17e eeuw. Behalve dat het klavecimbel er mooi uitziet, klinkt het instrument ook geweldig en waan je je bij de eerste klanken een paar eeuwen terug in de tijd. De nagemaakte muselaer is een lust voor het oog. Op de deksel aan de binnenkant staat de Latijnse tekst ‘dvlci sonvm reficit tristia corda melos’ hetgeen betekent ‘zoete klanken van mijn instrument doen het trieste hart opfleuren’.

Boudewijn Verhoef heeft van het originele instrument foto’s gemaakt. Daarna alle maten genomen van de onderdelen, zodat hij aan de hand van deze gegevens een tekening op schaal kon maken.” Aan het gebruikte hout werden strikte eisen gesteld. Er werd gebruik gemaakt van hout van de populier, de linde en van ebbenhout. Voor de toetsen werd witbeen gebruikt, afkomstig van het schouderblad van een rund. En uiteraard papier gebruikt met het beroemde zeepaardmotief

De cd van klavecinist Henk van Zonneveld, waarop hij op de muselaer muziek speelt uit de beginperiode van de Vereenigde Oost-Indische Compagnie, is verkrijgbaar in het Hamelhuis.